Thuở còn thi đấu, Murat Yakin chơi ở vị trí trung vệ, từng 49 lần khoác áo đội tuyển quốc gia Thụy Sĩ và ghi được 4 bàn thắng, trong giai đoạn 1994-2004. Hakan Yakin, em trai ông, đá tiền đạo/tiền vệ tấn công, cũng là thành viên của “Nati”, giai đoạn 2000-2011. Cách đây 20 năm, Murat Yakin góp mặt trong thành phần Thụy Sĩ dự Euro 2004 trên đất Bồ Đào Nha, dưới thời nhà cầm quân Jakob “Kobi” Kuhn. Song, đó là một kỷ niệm buồn, khi ông cùng đội tuyển của mình sớm rời giải ngay sau vòng bảng khi xếp cuối bảng B với chỉ 1 điểm giành được.

Murat Yakin nhận nhiệm vụ dẫn dắt “Nati” vào tháng 8/2021, tiếp quản chiếc ghế mà Vladimir Petkovic để lại. Áp lực dành cho Murat Yakin không hề nhỏ, bởi người tiền nhiệm Petkovic đã tạo ra không ít dấu mốc trong thời gian cầm quân khá dài từ tháng 8/2014 đến tháng 7/2021, nổi bật là việc đưa Thụy Sĩ vào vòng 16 đội tại Euro 2016, World Cup 2018, và tứ kết Euro 2020.

Murat Yakin trẻ hơn Petkovic đến 11 tuổi, được kỳ vọng sẽ mang tới những làn gió mới mẻ, hay ít nhất cũng phải tái lập được những thành tích nêu trên. World Cup 2022 là giải đấu lớn đầu tiên của ông trên cương vị huấn luyện viên trưởng “Nati”. Dù đưa đội nhà vượt qua vòng bảng trên đất Qatar, nhưng trận thua tan nát 1-6 trước Bồ Đào Nha tại vòng 16 đội khiến Murat Yakin nhận rất nhiều chỉ trích từ báo giới cho tới các cổ động viên ở quê nhà.

Sau đó, đội tuyển Thụy Sĩ trải qua hành trình vòng loại Euro 2024 với một phong độ trồi sụt thất thường. Dù giành vé trực tiếp đến nước Đức, song họ chỉ xếp nhì bảng I vòng loại, với 17 điểm (kém 5 điểm so với Romania), và có các trận hòa rất đáng thất vọng trước những đội tuyển chiếu dưới như Belarus hay Kosovo. Tất nhiên, cơn mưa chỉ trích tiếp tục đổ xuống và bủa vây lấy ông.

Nhiều người đã kêu gọi Liên đoàn Bóng đá Thụy Sĩ phải có biện pháp mạnh tay, cụ thể là sa thải Murat Yakin, song rốt cuộc ông vẫn được giữ lại. Đến Euro lần này, rất nhiều ánh mắt ngờ vực đã hướng về chiến lược gia sinh năm 1974. Nhưng giữa những ngày bão giông, cựu huấn luyện viên của Basel vẫn vững vàng đón nhận thử thách, và đang có màn đi ngược dòng nước để tái tạo lại niềm tin nơi những người yêu mến đội tuyển đến từ xứ sở đồng hồ.

Thụy Sĩ xếp nhì bảng A, với 5 điểm, có những màn trình diễn khá ấn tượng, và hiên ngang tiến vào vòng 1/8. Đội quân của Murat Yakin thắng thuyết phục Hungary 3-1 ở ngày ra quân, hòa Scotland 1-1 ở lượt thứ hai, và hòa 1-1 trước chủ nhà Đức trong trận cuối vòng bảng. Họ chơi một thứ bóng đá phòng thủ phản công khoa học và cực kỳ khó chịu, dẫn trước Đức tới tận những phút bù giờ của hiệp 2, dẫu sau đó bị gỡ hòa nhưng vẫn xứng đáng nhận nhiều lời ngợi khen.

Với những gì đã thể hiện, Thụy Sĩ không có gì phải ngán ngại Italia tại vòng 1/8, dù Azzurri đang là nhà đương kim vô địch. So với Thụy Sĩ, Italia vượt qua vòng bảng đầy chật vật, và có trận hòa hút chết 1-1 trước Croatia ở lượt cuối. Điểm mạnh nhất của Thụy Sĩ hiện tại là lối chơi tập thể gắn kết, giàu tính kỷ luật, chặt chẽ trong phòng ngự và đa dạng trong cách tiếp cận khung thành đối phương.

Họ có lực lượng đủ dày, khá đồng đều, và mỗi tuyến có những gương mặt sáng giá. Thủ thành Yann Sommer hay trung vệ Manuel Akanji mang đến chất thép cho hàng thủ; Granit Xhaka là ‘ông chủ” nơi trung tuyến; Breel Embolo hay Dan Ndoye thường mang đến tính đột biến trên hàng công.

Trước một Italia chưa thực sự “vào phom”, Thụy Sĩ được kỳ vọng sẽ làm nên bất ngờ. Trận này, “Nati” vắng cầu thủ chạy cánh phải Silvan Widmer do án treo giò, và Steven Zuber có thể là giải pháp thay thế. Phòng thủ phản công là lựa chọn khả dĩ với Thụy Sĩ, và Murat Yakin sẽ giăng những cái bẫy chết chóc như trận gặp Đức để chờ đối phương sa vào.

Nếu số phận chia cho ta những quân bài xấu thì hãy để sự khôn ngoan khiến ta thành người chơi tốt. Murat Yakin đang thể hiện tốt trong ván bài của mình, sau những lần thua buồn.

Ngọc My