Theo người dân địa phương, ngoài cảnh đẹp tựa chốn bồng lai, đây còn là nơi lưu giữ dấu tích của người xưa, hay từng là nơi tá túc của hải tặc…
Có nhiều cách để du khách đến động Thiên Long và bắt đầu hành trình khám phá động cũng như tham gia “tua” du lịch sinh thái đến khu vực này với những khu đầm, bãi sú, vẹt, rừng ngập mặn. Từ nội thành Hải Phòng, du khách đi tàu cao tốc hoặc đường bộ đến bến tàu, bến phà Cái Viềng, đặt chân lên đất Phù Long. Hoặc từ thị trấn Cát Bà, du khách đi ô- tô, xe buýt ngược lại Phù Long mất chừng 30 – 45 phút trên quãng đường núi với gần 30km. Từ đây, nếu theo tua du lịch, có thể được bố trí tàu du lịch hoặc du khách tự thuê đò chèo xuyên qua con lạch với rừng ngập mặn, kề bên là những dãy núi, để đến đường bộ và trải qua hành trình hơn 10 phút đi bộ trước khi đến động Thiên Long.
Những người lần đầu đến đây bất ngờ vì trước mắt là một cửa hang khá hẹp, nhấp nhô đá chắn. Nhưng ngay phía sau của hang hẹp là không gian tầng tầng, lớp lớp như mê cung, thách thức sự khám phá của du khách. Sự hoang sơ là cảm nhận đầu tiên, bởi những nét đẹp của hang chưa bị tác động nhiều của con người, cho thấy “bức tranh” tuyệt tác của tạo hóa được vẽ lên bởi nhũ đá với hình thù khác nhau.
Thiên Long động được chia thành ba khu tương đối tách biệt, với những lớp thạch nhũ buông rủ có từ cách đây hàng triệu năm, tí tách những giọt nước rơi mát lạnh, trong vắt. Một trụ đá khổng lồ sừng sững nhô cao quá đầu người ở “nhất động” tạo sự liên tưởng về quá trình biến đổi, tạo hình khối kỳ bí. Động thứ hai có vòm rộng, óng ánh với nhũ đá từ đỉnh hang rủ xuống như nhiều rễ cây lớn từ đỉnh núi buông xuống, tựa những chiếc thang bắc lên trời trong truyện cổ tích và cũng có người ví như chiếc đàn đá khổng lồ có thể tạo nên những bản nhạc với âm thanh đặc trưng vang vang trong lòng động. Đặc biệt hơn là hình thù nhiều con vật khổng lồ được tạo bởi nhũ đá như con sư tử hếch mõm, muốn nói”xin chào” một cách thân thiện, tạo sự thích thú cho du khách.
Một điều thú vị khác là, muốn đến “tam động” du khách phải chèo qua một hình khối nhũ đá như hình còn rùa lớn để đến hai khu là thiên cung ở bên trái và phật điện bên phải. Nơi đây lộng lẫy với những lọng vàng, tượng thần, tiên nữ, tứ linh ngự trên cột đá thiên long… được tạo bởi nhũ đá và óc tưởng tượng của con người. Trong Thiên Cung huyền bí, du khách có cảm giác như đang được hoà mình trong các cung điện nguy nga hoàn toàn bằng đá do thiên nhiên kỳ công tạo dựng, được dát bởi những đá ngũ sắc lung linh. Dàn đàn đá đa âm sắc sẽ cho bạn cảm giác như đang lạc vào cõi bồng tiên.
Đặc biệt, động Phù Long còn là nơi lưu giữ dấu tích của người xưa. Nơi đây còn ẩn chứa bao điều huyền bí về những câu chuyện một thời là địa bàn hoạt động, tá túc của hải tặc.
Sau khoảng hai giờ đồng hồ thăm động Thiên Long, du khách kết thúc hành trình khám phá với những ấn tượng độc đáo về một quần thể hang động kỳ thú, hoang sơ, muôn hình thù tuyệt đẹp. Trước khi tiếp tục hành trình khám phá Vườn quốc gia Cát Bà, chinh phục đỉnh Ngự Lâm, tìm hiểu về loài gỗ quý thần kỳ mà vua chúa thường dùng làm đũa để thử độc, du khách có thể, thư giãn trong khuôn viên yên bình thoáng mát, nghỉ chân trong những chòi lá trên mặt hồ, câu cá, đọc sách… ở Phù Long.